- Tác giả,Luis Barrucho
- Vai trò,BBC World Service
- 1 tháng 11 2024
Nhập cư là một chủ đề chính trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024. Cả hai ứng viên Dân chủ và Cộng hòa đều nói về sự cần thiết phải kiểm soát chặt hơn những người nhập cảnh qua biên giới, đặt biệt là ở biên giới giáp Mexico.
Ông Donald Trump đã nhiều lần cảnh báo về một cuộc “xâm lược” của người nhập cư và thề sẽ ban hành lệnh trục xuất hàng loạt người nhập cư không giấy tờ.
Đối thủ Kamala Harris từ Đảng Dân chủ đã cáo buộc cựu tổng thống “thổi bùng ngọn lửa sợ hãi và chia rẽ” xung quanh vấn đề nhập cư, tuy nhiên cũng nhấn mạnh việc bà ủng hộ dự luật an ninh biên giới của lưỡng đảng sẽ bao gồm hàng trăm triệu đô la để xây một bức tường biên giới.
Nhưng người nhập cư đóng vai trò như thế nào ở Mỹ – nơi có số lượng dân là người nước ngoài đông nhất thế giới – và điều gì sẽ xảy ra nếu Mỹ không có người nhập cư?
Dân số
Không có người nhập cư, dân số Mỹ sẽ giảm đáng kể.
Dân số Mỹ là người sinh ra ở nước ngoài đã đạt kỷ lục 47,8 triệu người vào năm 2023 – chiếm 14,3%.
Mexico là nước đứng đầu về người nhập cư tại Mỹ, chiếm 10,6 triệu, theo sau là Ấn Độ với 2,8 triệu và Trung Quốc 2,5 triệu.
Nhưng trong khi số người nhập cư cao kỷ lục, tổng dân số ở Mỹ đang giảm do tỷ lệ sinh giảm.
Từ năm 2010 – 2020, Mỹ trải qua thời kỳ tăng dân số chậm nhất mọi thập kỷ kể từ những năm 1930, với tỷ lệ sinh thấp nhất từ trước tới nay trong thời kỳ Đại Suy Thoái.https://flo.uri.sh/visualisation/20072547/embed?auto=1
Điều này có nghĩa Mỹ, giống như nhiều nước khác, đối mặt với các thách thức về già hóa dân số, với chi phí y tế tăng và ít người trong độ tuổi lao động hơn.
Điểm tới hạn được dự đoán vào năm 2040, khi số người chết sẽ vượt số người sinh, theo dự báo của Văn phòng Ngân sách Quốc hội – người nhập cư khi đó sẽ chiếm toàn bộ mức tăng trưởng dân số.
Kết quả là, một số nhà kinh tế và các nhóm ủng hộ nhập cư cho rằng nên cho phép tăng số lượng người nhập cư để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, đặc biệt ở vùng nông thôn.
Ảnh hưởng kinh tế
Không có người nhập cư, kinh tế Mỹ sẽ tổn thất, Tarek Hassan, giáo sư Kinh tế tại Đại học Boston, nói: “Nếu xóa bỏ hoàn toàn người nhập cư thì chúng ta cần nói về việc giảm GDP bình quân đầu người khoảng 5-10%, nghĩa là tài sản bình quân đầu người sẽ giảm, và tổng GDP sẽ thấp hơn nhiều do ít người hơn.”
Ông Hassan nói thêm rằng nghiên cứu của ông cho thấy người nhập cư “làm tăng sự sáng tạo, giúp tăng năng suất trên mọi lĩnh vực, do đó không giới hạn ở một lĩnh vực – nhập cư giúp tăng khả năng sáng tạo nói chung của nền kinh tế Mỹ.”
Người nhập cư cũng nhiều khả năng ở vào độ tuổi lao động. Trong khi họ đại diện khoảng 14% dân số Mỹ, họ chiếm gần 19% lực lượng lao động – 31 triệu lao động – và có tỷ lệ tham gia lực lượng lao động cao hơn dân bản địa, theo Văn phòng Thống kê Lao động, một cơ quan thuộc chính phủ.
Theo dự đoán của Văn phòng Ngân sách Quốc hội, khoảng 91% dân nhập cư tuổi từ 16 trở lên đến Mỹ trong khoảng năm 2022-2023 dự kiến dưới 55 tuổi, so với chỉ 62% tổng dân số trưởng thành.https://flo.uri.sh/visualisation/20086535/embed?auto=1
Một số lĩnh vực của nền kinh tế, như nông nghiệp, đặc biệt phụ thuộc vào người nhập cư.
Theo Khảo sát về Người lao động Nông nghiệp Toàn quốc của Bộ Lao động Mỹ, 70% lao động tại các trang trại trồng trọt là người nhập cư, dù nhiều người trong số họ không có giấy tờ.
Mất những người này “sẽ khiến nhiều chủ trang trại phải vật lộn để tìm người thu hoạch mùa màng, hoa quả và rau, và sơ chế chúng cho khách hàng là người Mỹ trong mùa cao điểm,” Nan Wu, Giám đốc nghiên cứu tại Hội đồng Nhập cư Mỹ (AIC), một tổ chức phi chính phủ ủng hộ nhập cư, nói.
Một lập luận phổ biến thường được giới chỉ trích nhập cư đưa ra là dòng chảy công nhân nước ngoài sẵn sàng làm việc với mức lương thấp sẽ làm giảm tiền lương của người bản địa.
Nhưng một khảo sát năm 2014 của Đại học California, trong số 27 nghiên cứu về ảnh hưởng kinh tế của nhập cư, đã kết luận rằng ảnh hưởng trung bình của nhập cư lên tiền lương của dân bản địa là bằng không.
Một nghiên cứu mới đây của Đại học Eastern Illinois chỉ ra rằng việc tăng số người nhập cư có thể thậm chí mang lại ảnh hưởng “tích cực dù không đáng kể về mặt thống kê” lên việc tăng lương.
Thuế
Nhưng thế còn tác động tới doanh thu thuế thì sao?
Các hộ dân nhập cư đóng góp gần một phần sáu tổng số thuế – gần 580 tỷ USD – năm 2022, theo phân tích của AIC.
Không chỉ dân nhập cư hợp pháp đóng góp vào tiền thuế, bà Wu nói.
Người nhập cư không giấy tờ chiếm khoảng 23% tổng số dân nhập cư – khoảng 11 triệu người, với khoảng 4 triệu từ Mexico – theo phân tích của Trung tâm Nghiên cứu PEW.
Và một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Thuế và Chính sách Kinh tế chỉ ra rằng người nhập cư không giấy tờ trả gần 100 tỷ USD thuế liên bang, bang và địa phương năm 2022.
Tuy nhiên, Daniel Costa, giám đốc nghiên cứu chính sách và luật nhập cư tại Viện Nghiên cứu Chính sách Kinh tế, nói rằng trong khi ảnh hưởng kinh tế của nhập cư có thể tích cực trên toàn quốc, nó cũng có thể tiêu cực ở một vài bang, đặc biệt là trong ngắn hạn.
Trong một nghiên cứu mới đây, ông và các cộng sự đã đưa ra ví dụ về một dòng chảy lớn người nhập cư thu nhập thấp nhưng đủ tiêu chuẩn để hưởng trợ cấp khiến “cán cân tài chính bị ảnh hưởng tiêu cực trong ngắn hạn”.
Vì lý do đó, ông và cộng sự lập luận rằng để tái phân bổ một cách hiệu quả hơn các nguồn tài trợ liên bang cho cấp bang, cần phân bổ nhiều ngân sách hơn cho khu vực có nhiều người nhập cư hơn để chính quyền các bang này có thể phản ứng trước các thách thức có thể xuất hiện tại đó.
Giáo sư Giovanni Peri, một chuyên gia hàng đầu về nhập cư và là nhà kinh tế học tại Đại học California, lưu ý rằng sức ép lên các cộng đồng nhập cư có thể tương tự như áp lực xảy ra khi số dân sinh ra ở Mỹ tăng lên.
Ông nói rằng khi số dân sinh ra ở Mỹ tăng thì “cũng sẽ gây ra sức ép lên các dịch vụ và nhà cửa nếu việc xây dựng không được điều chỉnh… Chỉ có điều là người nhập cư dễ bị chú ý hơn mà thôi.”
Sáng tạo và tinh thần kinh doanh
Một tỷ lệ đáng kể người nhập cư, hoặc con cái họ, đã trở thành các doanh nhân hàng đầu.
Khoảng 45% công ty của Fortune 500 – một danh sách hằng năm gồm 500 công ty có doanh thu lớn nhất nước Mỹ – được thành lập bởi người nhập cư hoặc con cái của họ, và người nhập cư thành lập 55% các công ty khởi nghiệp Mỹ trị giá 1 tỷ USD trở lên.
Năm năm 2022-2023, hơn một triệu sinh viên quốc tế đóng góp 40 tỷ USD cho kinh tế Mỹ và hỗ trợ hơn 368.000 việc làm thông qua tiền học phí và sinh hoạt phí, theo Hiệp hội Các nhà Giáo dục Quốc tế.
Dư luận
Bất chấp vai trò của người nhập cư trong nền kinh tế Mỹ, một cuộc khảo sát mới đây của tổ chức Gallup chỉ ra rằng 55% người Mỹ muốn giảm số người nhập cư.
Và có một sự đồng thuận lớn về mặt chính trị rằng cần thắt chặt kiểm soát nhập cư, đặc biệt về vấn đề nhập cư trái phép ở biên giới Mexico.
Giáo sư Peri nói rằng một số chính trị gia và báo chí mô tả người nhập cư như “sự hỗn loạn ở biên giới”, tập trung vào các câu chuyện vượt biên bất hợp pháp, hơn là ảnh hưởng rộng lớn hơn của nhập cư.
“Người ta thường nghe về nhập cư như một ‘trận lụt’ từ biên giới phía nam, do đó họ nghĩ rằng nó quá mức và tai hại,” ông nói thêm, hơn là nói về vai trò của người nhập cư trong nền kinh tế và việc họ bù đắp cho sự suy giảm dân số.
Và theo Tarek Hassan từ Đại học Boston: “Hơn hai thập kỷ qua, số người nhập cư đặc biệt cao, điều này có thể gây áp lực lên năng lực xã hội trong việc hòa nhập những người mới đến.”
“Và trong khi người nhập cư ảnh hưởng tích cực tới lĩnh vực kinh tế, xã hội và văn hóa, thì có thể có những khía cạnh khác mà người dân Mỹ cảm thấy không thoải mái.”
